İÇİNDEKİLER
Uzmanlar, şişmanlığın geçmişteki obeziteyi ‘hatırlamasının’ yoyo diyeti etkisi yarattığını söylüyor
Araştırmalar, yağ hücrelerinin obezite nedeniyle gıdaya verdikleri tepkiyi yıllarca değiştirecek şekilde etkilendiğini gösteriyor..
Kilo vermek sinir bozucu bir oyun olabilir: Aylarca süren başarılı zayıflamanın ardından, kilolar kısa sürede tekrar alınabilir ve insanlar başladıkları noktaya geri dönebilirler.
–Yoyo etkisini tek bir faktör yönlendirmez , ancak yeni araştırmalar başlıca suçlunun yağ dokusu olduğunu gösteriyor. Bilim insanları, yağın geçmişteki obeziteyi “hatırladığını” ve kilo verme girişimlerine direndiğini buldu.
–Araştırmacılar, obezitesi olan kişilerin bariatrik cerrahiden sonra kilo vermelerinden önce ve sonra yağ dokularını inceledikten sonra biyolojik hafızayı tanımladılar. Dokular daha sonra hiç obez olmamış sağlıklı kişilerin yağlarıyla karşılaştırıldı.
Analiz, yağ hücrelerinin obezite tarafından, potansiyel olarak yıllarca, yiyeceklere nasıl tepki verdiklerini değiştirecek şekilde etkilendiğini gösterdi. Testlerde, hücreler besinleri daha hızlı emerek diğerlerinden daha hızlı büyüdü.
–Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü’nde araştırmanın kıdemli yazarlarından Prof. Ferdinand von Meyenn: “Çalışmamız, ilk kilo kaybından sonra vücut ağırlığını korumanın zor olmasının bir nedeninin, yağ hücrelerinin önceki obez durumlarını hatırlamaları ve büyük olasılıkla bu duruma geri dönmeyi hedeflemeleri olduğunu gösteriyor.
Hafıza, hücreleri şekerlere veya yağ asitlerine daha hızlı ve belki de sağlıksız şekillerde tepki vermeye hazırlıyor gibi görünüyor.”
Fare hücreleri üzerinde yapılan daha ileri çalışmalar, biyolojik hafızayı DNA’daki kimyasal değişikliklere veya DNA’nın etrafına sarıldığı proteinlere kadar takip etti. Bu epigenetik değişiklikler gen aktivitesini ve metabolizmayı değiştirir.
Nature dergisinde yazan bilim insanları, eskiden obez olan farelerin yüksek yağlı bir diyete tabi tutulduklarında diğerlerinden daha hızlı kilo aldıklarını ve bunun kilo almalarını kolaylaştıran metabolizmada bir değişime işaret ettiğini açıklıyor. Ancak, obezitenin yağ hücrelerindeki hafızası tek suçlu değil. Bilim insanları, hayvanların ne kadar yiyecek tükettiğini ve ne kadar enerji harcadığını etkileyen beyin hücrelerinde de benzer bir hafızanın olduğundan şüpheleniyor.
–Çalışmanın ilk yazarı Dr. Laura Hinte: “Evrimsel bir bakış açısından bu mantıklı. İnsanlar ve diğer hayvanlar, gıda kıtlığı tarihsel olarak yaygın bir sorun olduğu için, vücut ağırlıklarını kaybetmek yerine savunmaya adapte oldular.”
İngiltere’deki yetişkinlerin yaklaşık üçte ikisi aşırı kilolu veya obeziteyle yaşıyor ve bu durum küresel olarak bir milyardan fazla insanı etkiliyor. Obezite NHS’ye yılda 6,9 milyar sterline mal oluyor ve kanserin önlenebilir ikinci en büyük nedeni.
-Başka bir araştırmacı Dr. Daniel Castellano-Castillo: “Toplumsal düzeyde, bu obeziteyle mücadele eden bireylere bir miktar teselli sağlayabilir. Kilo verme mücadelesi, değişime aktif olarak direnen hücresel bir hafıza tarafından yönlendirilebilir.”
Çalışma, daha iyi kilo yönetimi programlarının önünü açabilir, ancak obezitenin hücresel hafızası da zamanla kaybolabilir.
–Hinte, “Yeterince uzun süre düşük veya sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak hafızayı silmek için yeterli olabilir” .
–Lübeck Üniversitesi’nden Prof. Henriette Kirchner: “Bulgu çok makul. Diyetten sonraki yoyo etkisinde önemli bir rol oynadığına ikna oldum. Araştırmacılar obez olduğunuz süre uzadıkça hafızanın silinmesinin zorlaştığını ikna edici bir şekilde gösteriyor.”
Diyet yaparak veya Wegovy gibi zayıflama aşıları yaptırarak kilo veren kişiler, aşıyı bıraktıklarında genellikle tekrar kilo alırlar .
-Swansea Üniversitesi’nde emekli profesör ve 2024’te yayınlanacak Obezite Kriziyle Mücadele: Kalıcı Çözümlere Yönelik Başarısız Yaklaşımların Ötesinde adlı kitabın yazarı David Benton, obeziteyi etkileyen 100’den fazla faktör olduğunu söyledi.
–David Benton: “Obezite, yaktığınızdan daha fazla kalori tüketmeyi yansıtır. Bir diyet enerjiyi ortadan kaldırdığında kilo verirsiniz. Ancak, mantra diyetlerin başarısız olduğudur. Başarısız olurlar çünkü kaybedilen kiloyu geri almamak için diyetinizi kalıcı olarak değiştirmeniz gerekir. Çoğu zaman diyeti bitirdikten sonra, ilk etapta soruna neden olan yaşam tarzına geri döneriz. Sonuç, yoyo diyetidir.”
About The Author
