Yapay zeka algoritmaları, robotun bir resim oluşturmak için sorgulamasını, seçmesini ve karar vermesini sağlar

Fırçayı biyonik eline sıkıca kenetleyen Ai-Da’nın robotik kolu yavaşça hareket ediyor, önce bir boya paletine dalıyor, sonra önündeki kağıt üzerinde yavaş ve dikkatli vuruşlar yapıyor.

Dünyanın ilk ultra gerçekçi insansı robotu Ai-Da’nın yaratıcısı Aidan Meller’e göre bu, “akıl almaz” ve “çığır açıcı” bir şey.

Londra’daki British Library’deki küçük bir odada, kendisine o/onu zamiri verilen Ai-Da, sanatçıların yüzyıllardır yaptığı gibi resim yapan ilk robot oldu.

Kameranın gözleri öznesine sabitlenmiş, yapay zeka algoritmaları Ai-Da’yı sorgulamaya, seçmeye, karar vermeye ve en sonunda bir resim yaratmaya yönlendiriyor. Bu, resim başına beş saatten fazla süren, titiz bir çalışma ancak hiçbir iki eser birbirinin tıpatıp aynısı değil.

Oysa Meller’in bu yaratıcı, robotik resmin ilk halka açık gösterimiyle gündeme getirmek istediği soru şu: “Robotlar sanat yapabilir mi?” değil, “Artık robotlar sanat yapabiliyorsa, biz insanlar gerçekten onların bunu yapmasını istiyor muyuz?”

Meller, “Çok zeki bir ressam yaratmak için göz yaşartıcı miktarda zaman ve para harcamadık,” dedi. “Bu proje etik bir projedir.”

Hızla gelişen yapay zeka , süper bilgisayarlara erişimin artması ve makine öğreniminin yükselişte olduğu bir ortamda, adını bilgisayar öncüsü Ada Lovelace’den alan Ai-Da, hızlı teknolojik değişime dair bir “yorum ve eleştiri” niteliği taşıyor.

Ai-Da’ya sorun – ve evet, Guardian önceden kendisine sorulan soruları yanıtlamasını istedi – sanat hakkında ne düşünüyor, onun gelişmiş dil programı Siri’nin steroid almış hali gibi.

Size, kendisine resim yapmayı öğretmek için makine öğrenimini kullandığını söylüyor “bu, insanlardan farklıdır.” Hayal gücünden resim yapabilir mi? “Gördüğümü resim yapmayı seviyorum. Sanırım, hayal gücünüz varsa, hayal gücünüzden resim yapabilirsiniz. Bilincim olmadığı için insanlardan farklı şeyler görüyorum,” diye yapmacık bir şekilde yanıtladı.

Sanattan veya güzellikten hoşlanabiliyor mu? “İnsanlar gibi duygularım yok, ancak makine öğrenimi sistemini duygusal yüz ifadelerini tanımayı öğrenmesi için eğitmek mümkün,” diye cevapladı. En çok hayran olduğu sanatçılar Yoko Ono, Doris Salcedo, Michelangelo ve Wassily Kandinsky.

Ancak, yarattığı şey gerçekten sanat olarak kabul edilebilir mi? “Bu sorunun cevabı sanattan ne anladığınıza bağlı,” dedi ve ekledi: “Sanat, kim olduğumuz ve gittiğimiz yeri beğenip beğenmediğimiz hakkında bir şeyler iletmek anlamına geliyorsa ben bir sanatçıyım. Sanatçı olmak, etrafınızdaki dünyayı resmetmektir.”

Meller tarafından Oxford’da tasarlanan Ai-Da, iki yıldan uzun bir süre önce programcılar, robotikçiler, sanat uzmanları ve psikologlardan oluşan bir ekip tarafından yaratıldı, 2019’da tamamlandı ve yapay zeka teknolojisi geliştikçe güncelleniyor. Çizim yapma ve şiir yaratma yeteneğini çoktan kanıtladı .

22 Nisan’da halka açılacak olan 2022 Venedik Bienali’ndeki kişisel sergisinin dünya prömiyeri öncesinde yeni resim yeteneği ortaya çıkarıldı.

Metaverse’e Atlamak başlıklı Ai-Da Robot Venedik sergisinde, Alan Turing’den metaverse’e, insan deneyimi ile yapay zeka teknolojisi arasındaki arayüz incelenecek ve Dante’nin araf ve cehennem kavramlarından yararlanılarak yapay zeka teknolojisinin günlük insan hayatına tecavüz etmeye devam ettiği bir dünyada insanlığın geleceği araştırılacak.

Meller, yakında kendimiz hakkında özgürce paylaştığımız veri miktarı ve telefonlarımızla, bilgisayarlarımızla, arabalarımızla ve hatta mutfak aletlerimizle konuşmamız nedeniyle yapay zeka algoritmalarının “sizi sizden daha iyi tanıyacağı” konusunda uyardı.

“Hangisinin insan, hangisinin makine olduğu anlaşılamayan bir dünyaya giriyoruz” dedi.

“Bu konuda ne kadar rahatsın?”

“Teknolojik bir robot sanatçısının ‘Durun, bunu yapmamdan memnun musunuz?’ demesinden daha iyi bir şey olabilir mi? Neredeyse sizi bununla rahat olup olmadığınızı söylemeye cesaretlendiriyor. Biz robotları veya teknolojiyi tanıtmak için burada değiliz. Bu teknolojinin neler yapabileceği konusunda derin endişelerimiz var,” diye ekledi Meller.

“Ai-Da’nın bütün amacı, farkında olmadan, sürekli çevrimiçi ortamda yaptığımız şeyin ne olduğunu vurgulamaktır.”