İÇİNDEKİLER
🔵 YAŞAM TARZIYLA İLGİLİ BAZI ALIŞKANLIKLAR EDİNMEK
ÖMRÜ ÖNEMLİ ÖLÇÜDE UZATMAK İÇİN ZATEN YETERLİ
Ömrünüze 24 yıl ekleyecek 8 alışkanlık
– Araştırmacılar:
“Ne kadar erken o kadar iyi ama 40’lı, 50’li veya 60’lı yaşlarınızda yalnızca küçük bir değişiklik yapsanız bile yine de faydalı”
Silikon Vadisi yaşlanmayı geciktirecek ve ömrü uzatacak bir yöntem bulmak için art arda yatırımlar yapsa da henüz böyle mucizevi bir ilaç geliştirilemedi..
Ancak uzmanlara göre, yaşam tarzıyla ilgili bazı alışkanlıklar edinmek ömrü önemli ölçüde uzatmak için zaten yeterli.
ABD’li bilim insanları ömrü 24 yıl uzatmayı sağlayacak 8 sağlıklı alışkanlık belirledi.
Araştırmacılara göre bu alışkanlıkları 40 yaşına kadar benimseyenler ömürlerine 24 yıl, 50 yaşında benimseyenler 21 yıl, 60 yaşında benimseyenlerse 18 yıl yıl katıyor.
– Sağlık bilimi uzmanı Xuan-Mai Nguyen:
“İster yavaş yavaş ister hepsini bir kerede benimseyin”
Bahsi geçen 8 sağlıklı alışkanlık, önem sırasına göre şöyle diziliyor
1. Egzersiz yapmak
Listenin başında birçok uzmanın sağlık için en önemli alışkanlıklardan biri olduğunu söylediği egzersiz var.
Nguyen, bu alışkanlığı benimseyen kişilerin herhangi bir nedenden ölme riskinin egzersiz yapmayanlara göre yüzde 46 azaldığını söylüyor..
2. Opioid bağımlısı olmamak
Nyugen ve meslektaşlarına göre opioidlerden uzak durmak erken ölüm riskini yüzde 38 oranında azaltıyor.
Yaygın bilinen opioidlere örnek olarak morfin, eroin, fentanil, kodein, oksikodon, tramadol ve methadon verilebilir.
ABD’deki opioid bağımlılığı bugün “halk sağlığı acil durumu” olarak görülüyor.
3. Tütün kullanmamak
Nyugen, hayatında hiç tütün kullanmayanların ölüm riskinin yüzde 29 azaldığını söylüyor. Bir dönem sigara kullanmış olanlar bu hesaplamaya dahil değil. Ancak uzmanlara göre sigarayı bırakmanın da son derece büyük yararı oluyor.
4. Stresi yönetmek
Stres yönetimi, erken ölümleri yüzde 22 oranında azaltıyor.
Uzmanlar stresin sağlık açısından yıkıcı sonuçlar doğurduğu görüşünde.
5. Bitki bazlı beslenmek
Bitki bazlı bir beslenme düzeni oturtmak, daha uzun bir yaşam sürme ihtimalini yüzde 21 artırıyor.
Ancak bu, vejetaryen veya vegan olmanız gerektiği anlamına gelmiyor.
Nguyen’e göre tahıl ve yeşil yapraklı sebze açısından zengin olan, Akdeniz diyeti gibi beslenme biçimlerini benimsemek önemli.
6. Aşırı içmemek
Nguyen, aşırı içkiden kaçınmanın, ölüm riskini yüzde 19 oranında azalttığını belirtiyor. Günde 4 kadehten fazla içki içmek, uzmanlarca aşırı tüketim diye sınıflandırılıyor.
7. İyi uyumak
İyi bir gece uykusu çekmek (en az 7 ila 9 saat uyumak) erken ölüm riskini yüzde 18 azaltıyor.
8. İyi ilişkiler kurmak
Olumlu sosyal ilişkiler kurmak ömrü uzatmaya yüzde 5 oranında katkıda bulunuyor. Ancak uzmanlar, özellikle yaşlı yetişkinler arasında yalnızlık ve izolasyonun daha yaygın ve endişe verici hale geldiğini söylüyor.
– Nguyen:
“Yüzde 5 küçük görünebilir, ancak yine de ölüm riski açısından kayda değer bir düşüş..İster fiziksel aktivite seçin, ister sosyal destek alın, hepsinin yardımı dokunur..”
Independent Türkçe, CNN International//Derleyen: Çağla Üren
🔵 ASLA YAPMADIĞIM 5 ŞEY
– Dr. Howard Tucker:
“100 yaşında bir doktor ve nörolog olarak, hastalar benden sık sık nasıl sağlıklı ve mutlu kalacaklarına dair ipuçları istiyor” diyen ABD’li uzman, “Ben doğduğumda, ABD’de ortalama yaşam süresi erkekler için 58, kadınlar için 61’di..”
1922’de doğan nörolog, genetiğin uzun yaşamda önemli bir rol oynadığını söylüyor..
Ancak ömrünün ilerleyen zamanlarında yaşam tarzıyla ilgili bazı kurallar koyduğunu ve bunlara mutlaka uyduğunu da ekliyor..
Bu kurallar doğrultusunda uygulamaktan kaçındığım 5 davranış şöyle …
1- “Günlerimi emekli gibi geçirmem”
– Dr. Tucker:
“İlk olarak 75 yılı aşkın bir süredir çalışıyorum..
Hatta Guinness Rekorlar Kitabı’na girerek, görevdeki en yaşlı doktor seçildim.. 65 yıllık eşim Sara da 89 yaşında psikanaliz ve psikiyatriyle uğraşıyor..
Pandemi sürecinde haftada 5 ila 6 gün hasta muayene ettim, haftada üç gün kadar da tıp asistanlarına ders vermeye devam ettim.
Çalışmadığım zamanlarda 4 çocuğum ve 10 torunumla kar ayakkabısıyla yürüyüş yapmayı ve Clevelandli sporcuları izlemeyi seviyorum..
Sevdiğiniz bir işiniz varsa ve halen çalışabiliyorsanız, emekliliği ertelemeyi düşünün. Emekli olan ve günlük rutinlerini aktif sürdürmeyen birçok insan, bilişsel gerileme riski altında..”
2- “Formdan düşmem”
– Tucker:
” 80’li yaşların sonlarına kadar yüzmek, koşmak, yürümek ve kayak yapmak, bana güçlü ve sağlıklı tutan şeylerden..
Artık kayak yapmasam ve eskisi kadar aktif olmasam da, haftanın çoğu günü koşu bandımdayım..
Araştırmalar, dışarıda 15 dakikalık bir yürüyüş kadar basit bir egzersizin erken ölüm riskinizi neredeyse yüzde 25 oranında azaltabileceğini gösteriyor..”
3- “Sigara içmem”
– Tucker:
“1930’larda lisedeyken babama sigaraya başlamak istediğimi söyledim ve şu cevabı aldım..
‘Benim için sorun yok. Ama hayat bu kadar kısayken insan neden ciğerlerine temiz havadan başka bir şey sokmak istesin ki?’
Bu cevap beni sigara içmekten vazgeçirdi..
Günümüzde sigara içmenin kansere, felce, periferik arter ve koroner arter hastalığıyla diğer pulmoner ve kardiyovasküler hastalıklara yol açtığını biliyoruz.”
4- “Ölçülü olurum ama kendimi kısıtlamam”
– Tucker:
“Ölçülü olmak, hayatı dolu dolu yaşamaya izin verirken aynı zamanda aşırıya kaçmayı ve uzun vadede sağlığı riske atmayı engelliyor..
Sevdiğim yiyecekleri her gün olmasa da yediğimi belirtmeliyim, ara sıra içki içtiğimi ve biftek yediğimi ama her öğünde salata, brokoli, brüksel lahanası tükettiğimizi vurgulamak istiyorum..
Uzun ömürlü olmanın gerçek sırrı, hiçbir sırrın olmamasıdır. Bu yüzden sahip olduğumuz zamanı en iyi şekilde değerlendirmeliyiz.”
5- “Bildiklerimin boşa gitmesine izin vermem”
– Tucker:
“70 yılı aşkın süre boyunca tıbbın lobotomi gibi eski pratiklerden son teknoloji ürünü bilgisayarlı görüntüleme tekniklerine doğru evrilmesine tanık oldum..
Tıp asistanlarıma ve öğrencilerime öğretmekten büyük zevk alıyorum ve onlardan da çok şey öğreniyorum..
Bildiklerini aktarmanın ve kullanmanın önemine de dikkat çekmek istiyorum”
Independent Türkçe, CNBC, Today//Derleyen: Çağla Üren
🔵 100 YAŞINDAKİ DOKTORDAN UZUN YAŞAMIN SIRLARI; JAPON BESLENME UZMANI ASLA TÜKETMEDİĞİ 6 ÜRÜNÜ ANLATTI
JAPON BESLENME UZMANI: ‘ASLA TÜKETMEDİĞİM 6 ÜRÜN…’
“Kanser atlatan annem 86, teyzem 98 yaşını geçti..”
“Guinness Rekorlar Kitabı’na girerek, görevdeki en yaşlı doktor seçildim”Dünyanın en yaşlı hekimi Dr. Howard Tucker, uzun yaşamın, sağlığın ve zihinsel açıdan zinde kalmanın ipuçlarını paylaştı.Tucker, doktorluğa 1947’de başladı ..
Hayatı kısaltan besinler!
Japonya’da 100 yaşın üzerindeki kişilerin sayısı geçen yıl ilk kez 90 bini aştı ..
Ortalama yaşam süresinin en uzun olduğu ülkeler arasında üst sıralarda yer alan Japonya’dan bir beslenme uzmanı, hiç tüketmediği 6 ürünü paylaştı..
Michiko Tomioka, ABD’ye taşındıktan sonra buranın popüler ürünlerini denediğini ancak bunların kendisini kötü hissettirdiğini söyledi..
Tomioka’nın listesi şöyle:
1- Sosisli sandviç
Tomioka, işlenmiş ette tuz oranının yüksekliğine dikkat çekti. İşlenmiş etin doymuş yağ içerdiği ve bunun kalın bağırsak kanseri ve meme kanseri riskini artırdığını hatırlattı..
2- Fast food hamburgeri
Beslenme uzmanı, çoğu fast food yemeği gibi zincir bir restoranda hamburger yiyince yorgun hissettiğini ifade etti.
Bunun ardından fast food yemeklerinden uzaklaştığını belirten Japon uzman, bu ürünlerde tuz, trans ve doymuş yağ oranının çok yüksek olduğunu vurguladı. Tomioka, bu maddelerin kötü kolesterol olarak bilinen LDL’i yükselttiğini yazdı..
3- Gazlı içecek
Günde en az 1-2 kutu şekerli gazlı içecek tüketmek, insanlarda tip 2 diyabetin ortaya çıkmasına yol açabiliyor. Tomioka, yapay tatlandırıcı içeren gazlı içeceklerden de uzak durulmasını tavsiye etti. Zira bunlar odaklanmayı zorlaştırabildiği gibi migreni de tetikleyebiliyor..
4- Kahvaltılık gevrek
Bazı kişilerin sabah acelesi olduğunda kahvaltılık gevreğe yöneldiğini söyleyen beslenme uzmanı, sonradan eklenmiş şeker içeren ürünlerden uzak durduğunu belirtti. Tomioka, fazla şekerin tansiyon sorunlarına, kilo almaya ve iltihaplanmaya yol açabileceğini vurguladı..
5- Krem peynir
Tomioka, süt ürünlerinin kalsiyum ve protein açısından zengin olduğunu söylese de her peynirin bu kadar faydalı olmayabileceğini kaydetti.
Japon uzman, krem peynirdeki protein miktarının çok az olduğunu hatırlattı. Ayrıca bu üründeki yüksek kolesterol miktarına dikkat çekti.
6- Tatlı
Tomioka fazla şeker içeren, mısır nişastası yüklü tatlıların kalbe ve beyne zarar verdiğini açıkladı. “Tüm şekerlemeleri hayatınızdan çıkarmak zorunda değilsiniz” diyen uzman, bitter çikolatanın antioksidan açısından zengin olabileceğini söyledi.
Independent Türkçe, CNBC//Derleyen: Uğurcan Yıldız
🔵 ERKEN ÖLÜM RİSKİNİ AZALTAN 4 BESLENME MODELİ
Araştırmada 119 bin 315 kişinin yeme alışkanlıkları 36 yıl boyunca takip edildi
Öğün atlamanın da erken ölüm riskini artırdığı biliniyor ..
Yeni bir araştırmada erken ölüm riskini düşüren 4 beslenme modeli belirlendi.
-Araştırmada 119 bin 315 kişinin yeme alışkanlıkları 36 yıl boyunca takip edildi..
-Bu kişilerin verileri 4 temel beslenme önerisiyle karşılaştırıldı: Sağlıklı Beslenme İndeksi, Alternatif Akdeniz Diyeti, Sağlıklı Bitki Temelli Diyet İndeksi ve Alternatif Sağlıklı Beslenme İndeksi..
Araştırmacılar bunlardan en az birine yakından bağlı kalmanın erken ölüm, kalp hastalıkları, kanser ve solunum yolu hastalıkları riskini azalttığını tespit etti..
Bu beslenme düzenleri arasında çeşitli farklılıklar olsa da hepsinde tam tahıllı yiyecekler, meyveler, sebzeler, kuruyemişler ve baklagiller var..
-Araştırmacılara göre bu 4 kalıp ABD’nin resmi Beslenme Yönergeleriyle de eşleşiyor..
Örneğin Sağlıklı Beslenme Endeksi, meyveler, sebzeler ve süt ürünleri de dahil olmak üzere tüm ana gıda gruplarını belirli miktarda içeriyor..
Alternatif Akdeniz Diyeti ise meyveler, balıklar, kuruyemişlerin tüketimine dair öneriler sunuyor..
Sağlıklı Bitki Bazlı Beslenme İndeksi’nde de sebzeler ve kepekli tahıllar yer alıyor..
Ancak sağlıksız bitki bazlı gıdalardan (rafine tahıllar ve yüksek şekerli gıdalar gibi) ve hayvan bazlı gıdalardan kaçınmak gerektiğini söylüyor..
Son olarak, Alternatif Sağlıklı Beslenme İndeksi, sebzelerden şekerli içeceklere kadar bir dizi gıdanın kronik hastalıklarla nasıl bağlantılı olduğunu ele alıyor..
Harvard TH Chan Halk Sağlığı Okulu’ndan beslenme epidemiyoloğu Frank Hu:
“Tavsiye edilen beslenme tarzlarını ve ölüm gibi sağlık sonuçlarıyla önemli.. Böylece zamanında güncellemeler yapılabilir.”
Independent Türkçe, Science Alert, Harvard Üniversitesi//Çağla Üren
About The Author
