İÇİNDEKİLER
Yaygın ilaç, yaşlanan beyinleri temizlemek için gençlik işlevini geri kazandırıyor
Beynin kirli sıvıyı boşaltma yeteneğini yeniden kazandırmak, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklarla mücadelede önemli bir adım olabilir..
Hamile kadınlarda doğumu başlatmak için kullanılan bir ilacın yaşlı farelerin beyinlerindeki küçük atık temizleme pompalarını yeniden aktive ettiği gösterildi.
Bu bulgu, Alzheimer ve Parkinson hastalıklarıyla ve genel bilişsel gerilemeyle mücadelede yeni bir yol olarak umut vadedebilir.
Beyinlerimiz düzgün çalıştığında, nöronlarımız arasında gerçekleşen enerji yoğun süreçlerden kaynaklanan protein fazlalığı oluşur. Beynin düzgün çalışmaya devam edebilmesi için bu proteinlerin ortadan kaldırılması gerekir. Kaldırılmadıklarında, işleri tıkayabilir ve Alzheimer hastalığının bir özelliği olan beta amiloid ve tau proteini düğümlerine veya Parkinson’a eşlik eden alfa-sinüklein birikimine yol açabilirler.
2012 yılında Danimarkalı nörobilimci Maiken Nedergaard, beyindeki atıkları uzaklaştırmak için beyin omurilik sıvısı (BOS) kullanan sistemi ilk kez tanımladı ve buna glifatik sistem adını verdi.
-Şimdi, Nedergaard ve meslektaşları glifatik sistemi daha derinlemesine inceleyerek lenfanjyon adı verilen lenf damarlarına odaklandılar.
Bunlar, kirli BOS’u beyinden çıkarıp lenf sistemine taşımakla sorumlu olan boyundaki bir dizi küçük pompadır ve burada en sonunda işlenmek üzere böbreklere ulaşır.
Fare modellerinde gelişmiş parçacık takibi kullanarak, kemirgenler yaşlandıkça bu pompalardaki kasılmaların azaldığını buldular.
Sonuç olarak, yaşlı farelerin beyinlerinden genç farelere kıyasla %63 daha az kirli BOS aktığını buldular ve bu da kemirgenlerin bilişsel gerileme yaşaması için ortamı hazırladı.
Pompaları çalıştırıp tekrar harekete geçirebileceklerini merak eden Nedergaard, lenfanjyonların düz kas hücreleriyle kaplı olduğu gerçeğine odaklandı.
Bu yüzden bu tür hücreler üzerinde çalışan ve hamile kadınlarda doğumu başlatmak için yaygın olarak kullanılan prostaglandin F2α adlı bir ilaca baktılar.
-Gerçekten de, ilacı yaşlı farelere topikal bir kremle uygulamak pompaları tekrar çalıştırdı ve ekip, kirli BOS’un beyinden akışının genç farelerde görülen aynı verimlilik seviyesine geri döndüğünü gördü.
Bulgular insan deneylerinde de geçerliliğini korursa, bilişsel bozukluk ve beyinle ilgili hastalıkların etkileriyle mücadelede yepyeni bir yol sunulabilir.
–Rochester Üniversitesi Hajim Mühendislik ve Uygulamalı Bilimler Okulu’ndan çalışmanın ortak yazarı Douglas Kelley: “Bu damarlar cildin yüzeyine yakın bir yerde bulunuyor, önemli olduklarını biliyoruz ve artık işlevi nasıl hızlandıracağımızı biliyoruz.. Bu yaklaşımın, belki de diğer müdahalelerle birleştirildiğinde, bu hastalıklar için gelecekteki tedavilerin temeli olabileceğini görebiliriz.”
Araştırma Nature Aging dergisinde yayımlandı .
Kaynak: EurekAlert aracılığıyla Rochester Üniversitesi Tıp Merkezi